PROJEKT OPRACOWANIA ARCHIWUM WŁADYSŁAWA HASIORA
Władysław Hasior należy do grona najwybitniejszych współczesnych artystów polskich. Był niezwykłą indywidualnością, postacią nietuzinkową i barwną. Już za życia miał wielu wyznawców, ale także i wielu krytyków – jego twórczość wzbudzała skrajne emocje i oceny. Wkroczył do świata sztuki w sposób powszechnie zwracający uwagę, stając się artystą “kultowym” dla pokolenia lat 60. i 70. Jego twórczość szokowała i zachwycała, wzbudzała skrajne emocje i oceny, swoją kontrowersyjną postawą zmuszał do stawiania pytań o istotę sztuki, swobodę wyboru języka artystycznego. Jako jeden z niewielu artystów tamtych czasów zyskał popularność bliską tej, jaką miewają gwiazdy ekranu czy estrady.
Muzeum Tatrzańskie sukcesywnie opracowuje i udostępnia dorobek Władysława Hasiora organizując wystawy, konferencje i wydając publikacje poświęcone artyście. Archiwum Hasiora jest też obiektem zainteresowań licznych badaczy, kuratorów i historyków sztuki. Jednak do niedawna wśród ogromnego dorobku artystycznego przekazanego przez Hasiora do zbiorów Muzeum Tatrzańskiego znaczna część pozostawała nieopracowana i niedostępna w wersji cyfrowej, a tym samym w jego twórczości i niezwykle intrygującej biografii artystycznej pozostaje wciąż wiele do odkrycia.
Projekt opracowania archiwum Władysława Hasiora jest efektem współpracy Muzeum Tatrzańskiego z Fundacją Sztuk Wizualnych w Krakowie, beneficjentem grantu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z programu Kultura cyfrowa. Celem wspólnie podjętych działań jest przepracowanie twórczości i biografii artysty, budowanie nowych kontekstów dla odczytywania jego prac, a także popularyzacja wiedzy o artyście wśród szerokiego grona odbiorców. W tym celu w latach 2021-2023 zespół Fundacji Sztuk Wizualnych we współpracy z zespołem Muzeum Tatrzańskiego prowadzi digitalizację prac i obiektów do tej pory nie poddanych cyfryzacji, takich jak: fotografie archiwalne, dzienniki artysty, wczesne prace na papierze, w tym rysunki, kolaże i akwarele, a także liczne dokumenty, listy oraz wycinki prasowe dotyczące całego twórczego okresu działalności Hasiora. Opracowane materiały w pierwszych dwóch latach projektu udostępniane będą na portalu Muzeum Tatrzańskiego, a w trzecim roku zamieszczone zostaną na nowoutworzonej stronie poświęconej w całości artyście, która dostępna będzie w dwóch wersjach językowych.
Efektem pierwszego roku projektu są zamieszczone na stronie internetowej Muzeum Tatrzańskiego 252 wczesne rysunki, szkice i kolaże Hasiora, ponad 300 fotografii związanych z życiem artysty oraz realizacją pomników jego autorstwa, a także dwa dzienniki, w których artysta notował swoje postępy w treningach biegowych.
W kolejnym roku na stronie opublikowane zostały reprodukcje bezcennych zapisków Hasiora, w tym jego dziennik pisany w czasie podróży motocyklem do Francji i Włoch wraz z towarzyszącym mu szkicownikiem artysty z tego wyjazdu. Udostępnione zostały także odręczne notatki dotyczące programu nauczania w dziale rzeźby w Państwowym Liceum Technik Plastycznych oraz trzy różne notesy zawierające przemyślenia na temat twórczości własnej oraz innych artystów, w tym szkic tekstu na temat rzeźb Antoniego Kenara. Opublikowany został także ostatni, trzeci z dzienników biegowych Hasiora.
Digitalizacji poddane zostało także ponad 400 fotografii w formacie odbitek, negatywów i slajdów, z których blisko 300 zostało zamieszczonych na stronie. Wśród opublikowanych fotografii ważnym elementem są fotograficzne dokumentacje wczesnych prac rzeźbiarskich Hasiora.
Opracowane zostały także wycinki prasowe, gromadzone przez autora przez całe życie, z których w drugim roku projektu opublikowanych zostało 430 stron. Na stronie znalazły się także dokumenty związane z powstawaniem Galerii Władysława Hasiora oraz rozkładówki pisma Nowa Wieś, w którym Hasior publikował serię artykułów ilustrowanych jego slajdami, a także reprodukcje plakatów towarzyszących jego wystawom oraz wydarzeniom, w których brał udział.
Dodatkowo w galerii zamieszczonych zostało 20000 slajdów artysty, poddanych cyfryzacji w poprzednich latach, a także kompletna dokumentacja asamblaży i innych prac przestrzennych artysty, wykonana w 2021 roku przez Daniela Rumiancewa na zamówienie Muzeum Tatrzańskiego.
Organizator: Fundacja Sztuk Wizualnych we współpracy z Muzeum Tatrzańskim w Zakopanem
Kuratorzy projektu: Julita Dembowska i Karol Hordziej
Opracowanie archiwum: Dagmara Schmidt
Digitalizacja: Maciej Plewiński i Michał Leśniowski
Koordynacja: Karol Hordziej i Tomasz Gutkowski
Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.
