W BLISKOŚCI. KOSMOS

Małgorzata Markiewicz

W ramach wydarzenia LEKCJE Z KOLEKCJI. UBIORY LUDOWE W ZBIORACH MUZEUM TATRZAŃSKIEGO

Muzeum Tatrzańskie powstało jako regionalna placówka, która miała gromadzić zarówno okazy przyrodnicze jak też i artefakty etnograficzne. Z czasem do kolekcji dołączyły także prace artystów, związanych z naszym regionem.

Kolekcja ubioru ludowego, która rozwijała się w naszym Muzeum od 1889 roku, jest największym zbiorem eksponatów etnograficznych zgromadzonych w tej instytucji, liczy niemal 2500 przedmiotów. W tym roku stała się ona głównym bohaterem cyklu wystaw „Lekcje z kolekcji”. W poszczególnych filiach Muzeum Tatrzańskiego mogą Państwo znaleźć prezentacje elementów ubioru ludowego z Podhala, Spisza czy Czorsztyna. W Galerii Władysława Hasiora zapraszamy do poznania tego wyjątkowego zasobu w inny sposób.

W marcu 2023 roku zaprosiliśmy do współpracy z Muzeum artystkę Małgorzatę Markiewicz, która tworzy prace – rzeźby – instalacje z włóczki, tkanin, ubrań. Przeglądając publikacje na temat ubiorów ludowych, a także studiując eksponaty w muzealnym magazynie, twórczyni zwracała uwagę na detale oraz „cielesną bliskość surowych materiałów”. Wybrała kilka obiektów, które szczególnie ją zainteresowały i stały się inspiracją do realizacji prac, które mogą Państwo oglądać w Galerii Władysława Hasiora.

Twórcza przestrzeń dawnej pracowni zakopiańskiego artysty przez kilka miesięcy była miejscem pracy Małgorzaty Markiewicz. Powstały w niej obiekty, które nawiązują do muzealnej kolekcji. Na wysokich galeryjnych oknach zawisły makramy w formie strzępków z góralskich chust. W jednym z narożników sali ekspozycyjnej artystka utkała wełnianą narośl, którą zdobią grube frędzle, przypominające te z pasterskich toreb. Na wiklinowym stelażu wisi szeroka płócienna spódnica, na której artystka wyszyła fragmenty góralskich przyśpiewek. Zaimpregnowane tłuszczem zabytkowe filcowe kapelusze stały się przyczynkiem do stworzenia instalacji – górskiego krajobrazu. Wreszcie zasłona uszyta z resztek lnu, pokazuje szacunek do materiału, troskę o jego jak najlepsze wykorzystanie. Współczesnym realizacjom towarzyszą muzealne eksponaty z etnograficznej kolekcji.

Małgorzata Markiewicz kieruje naszą uwagę na związek człowieka z naturą, ale także na potrzebę poznania i zbadania tego, co było przed nami. „Uważne przyglądanie się kolekcji w dużym przybliżeniu oraz przy użyciu nie tylko zmysłu wzroku, ale też dotyku i zapachu, jest do tego świetną okazją. (…) w obecnych czasach Natura i Kultura splotły się nierozerwalnie w wielkim natężeniu, co zmieniło dynamikę tej relacji. Z tego powodu trzeba szukać nowych sposobów bycia w świecie, opartych nie na dominacji i kolonizacji, a raczej na trosce i szacunku. Dlatego w swojej realizacji pochylam się nad wełną, skórami, płótnem samodziałowym, tłuszczem, w bliskości zwierząt i roślin, która polega nie na wykorzystywaniu ich, ale byciu z nimi we wzajemnym szacunku i spleceniu”.

Artystka Małgorzata Markiewicz
Kuratorka Julita Dembowska

Wystawę można było oglądać od 16 czerwca do 15 września 2024 r. w Galerii Władysława Hasiora, ul. Jagiellońska 18 b.