„Młoda Polska” – najnowsza wystawa polska w Londynie
Wybitna sztuka Młodej Polski zagościła na wystawie w Londynie. Od 14 października 2021 w londyńskiej Wiliam Morris Gallery oglądać można najnowszą ekspozycję przedstawiającą polską sztukę młodopolską. Na otwarciu wystawy obecny był wicepremier i minister kultury Piotr Gliński. Jak podkreślono podczas otwarcia ekspozycji, ruch Młodej Polski w latach 1890-1918 położył estetyczne i duchowe podwaliny pod odrodzenie Polski po 123 latach zaborów. Poprzez kulturę Polacy zaznaczali swoją obecność w Europie i swoje prawo do niepodległości.
Na wystawie w William Morris Gallery znaczna część przestrzeni wystawienniczej poświęcona jest Stanisławowi Witkiewiczowi i stylowi zakopiańskiemu. – To bardzo ważne wydarzenie, ponieważ od zawsze mówiło się, że to co stworzył Witkiewicz w Zakopanem, czyli styl zakopiański, styl totalny, od architektury aż po najmniejsze detale wystroju wnętrz, jest bardzo związane z ogólnym ruchem, który wówczas dział się w Europie – mówi Anna Wende-Surmiak dyrektor Muzeum Tatrzańskiego. – Co więcej, było to także związane z potężnym ruchem brytyjskim zwanym Arts & Crafts. Przy okazji Witkiewicza często padało nazwisko Williama Morrisa oraz Johna Ruskina. Pomysł, żeby pokazać w Galerii Williama Morrisa Młodą Polskę i styl zakopiański jest dopełnieniem historii sztuki i architektury polskiej – dodaje.
Dyrekcja Muzeum Tatrzańskiego przypomina, że na wystawie prezentowanych jest ponad 20 eksponatów ze zbiorów Muzeum, z czego największym i jednym z najbardziej interesujących jest makieta Domu pod Jedlami, którą przygotowano w 1899 roku na wystawę światową w Paryżu w 1900 roku. Związana jest z nią ciekawa historia bowiem zamówiono ją u samego Stanisława Witkiewicza. Mistrz zrealizował zamówienie z pomocą zakopiańskich górali, a z wystawą światową w Paryżu wiązał bardzo duże nadzieje. – Wierzył, że makieta zostanie dobrze pokazana i że styl zakopiański zabłyśnie we Francji – wspomina dyrektor Muzeum Tatrzańskiego. – Na skutek różnych zbiegów okoliczności, makieta wprawdzie pojechała do Paryża, ale nigdy nie została należycie pokazana, a wręcz w którymś momencie wróciła do Polski – dodaje. Witkiewicz był wtedy bardzo rozgoryczony. Warto również dodać, że kilka lat temu Muzeum Tatrzańskie zaprezentowało wspomnianą makietę na ekspozycji w Narodowym Muzeum Górskim w Turynie. Cieszyła się ona dużym zainteresowaniem zwiedzających, którzy zadawali o nią liczne pytania. – Był to moment, w którym pomyśleliśmy, że Witkiewicz byłby zadowolony, bo spełniło się jego marzenie – dodaje dyrektor Anna Wende-Surmiak. – A teraz jeszcze bardziej, ponieważ nie dość, że jest eksponowana w centrum kultury europejskiej, to jeszcze na dodatek w Galerii Williama Morrisa, który jest tak ważną postacią dla Arts & Crafts jak Stanisław Witkiewicz dla stylu zakopiańskiego. Poza makietą pokazywane są także inne wyroby z kolekcji muzealnej, m.in. przepiękne łyżniki, spinki, czerpaki, a także projekt willi Koliba autorstwa Witkiewicza i koronki projektu Karola Kłosowskiego. Oczywiście pokazywane są też eksponaty z innych polskich muzeów, głównie z Muzeum Narodowego w Krakowie. Wyspiański, Mehoffer, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, to tylko niektórzy z prezentowanych artystów.
Na otwarciu pojawiło się bardzo wiele osób – zarówno Brytyjczyków jak i Polaków. Kuratorami wystawy są Julia Griffin – polska kuratorka mieszkająca w Aglii, prof. Andrzej Szczerski – dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie i kuratorka Galerii Williama Morrisa – Rosin Inglesby. Styl zakopiański jest tu przedstawiany bardzo rzetelnie i szczegółowo. Druga postać zakopiańska obok Witkiewicza, która eksponowana jest w londyńskiej galerii, to Karol Kłosowski i jego willa Cicha przy ul. Kościeliskiej. – Mam wrażenie, że Karol Kłosowski jest w polskiej historii sztuki niedoceniany. To chyba pierwsza taka wystawa – i od razu w Londynie – gdzie został on pokazany naprawdę w tak obszerny sposób. To niesamowita postać zakopiańska, która ma bardzo duży wkład w rozwój kultury zakopiańskiej, a willa Cicha to jeden z piękniejszych domów zakopiańskich – podsumowuje dyrektor Anna Wende-Surmiak.
fot. Nicola Tree